Koha Kataloglama Nasıl Yapılır
Koha Kataloglama Nasıl Yapılır?
Koha, açık kaynak kodlu bir kütüphane otomasyon sistemi olarak dünyada ve Türkiye’de birçok kütüphane tarafından kullanılmaktadır. Koha’nın en önemli özelliklerinden biri de kataloglama modülüdür. Kataloglama modülü, kütüphane koleksiyonunu tanımlamak ve erişilebilir kılmak için bibliyografik kayıtlar oluşturmayı ve düzenlemeyi sağlar. Bu yazıda, Koha kataloglama modülünün temel işlevleri ve nasıl kullanılacağı hakkında bilgi vermeye çalışacağız.
Koha kataloglama modülüne giriş yapmak için, Koha arayüzünde “Daha fazla” menüsünden “Kataloglama” seçeneğini tıklayın. Bu sayfada, mevcut kayıtları arayabilir, yeni kayıt oluşturabilir veya var olan kaydı düzenleyebilirsiniz. Kayıt oluşturmak için, “Yeni Kayıt” sekmesine tıklayın. Burada, kaydınızın türünü (kitap, süreli yayın, görsel-işitsel materyal vb.) ve MARC formatını (MARC21 veya UNIMARC) seçebilirsiniz. Daha sonra, kaydınızın içereceği alanları ve alt alanları belirleyebilirsiniz. Örneğin, kitap türünde bir kayıt oluşturmak istiyorsanız, 020 (ISBN), 100 (yazar), 245 (başlık), 250 (baskı), 260 (yayın bilgisi), 300 (fiziksel tanım) gibi zorunlu alanları doldurmanız gerekir. Ayrıca, kaydınızın daha ayrıntılı olması için isteğe bağlı olarak diğer alanları da ekleyebilirsiniz. Örneğin, 082 (Dewey Onlu Sınıflama), 650 (konu başlığı), 700 (ek yazar) gibi alanlar kaydınızın konu erişimini artırabilir.
Kaydınızı oluşturduktan sonra, “Kaydet” butonuna tıklayarak kaydınızı veritabanına ekleyebilirsiniz. Kaydınızı daha sonra düzenlemek isterseniz, kataloglama sayfasında arama kutusuna kaydınızın başlığını, yazarını veya ISBN numarasını yazarak bulabilir ve “Düzenle” butonuna tıklayarak değişiklik yapabilirsiniz. Kaydınızı silmek isterseniz, “Sil” butonuna tıklayarak kaydınızı veritabanından kaldırabilirsiniz.
Koha kataloglama modülü, kütüphane koleksiyonunun yönetimi için gerekli olan birçok işlevi sunmaktadır. Bu işlevlerden bazıları şunlardır:
- Toplu kataloglama: Birden fazla kaydı aynı anda oluşturmak veya düzenlemek için kullanılır. Örneğin, aynı yayıncıdan gelen yeni kitapları toplu olarak kataloğa eklemek için bu işlevi kullanabilirsiniz.
- Z39.50 araması: Diğer kütüphanelerin veritabanlarında bulunan kayıtları Koha’ya aktarmak için kullanılır. Örneğin, Ulusal Kütüphane veya OCLC gibi büyük veritabanlarında bulunan kayıtları Koha’ya aktararak zamandan tasarruf edebilirsiniz.
- Etiket baskısı: Kaydedilen kayıtlar için etiket baskısı yapmak için kullanılır. Örneğin, kitapların sırtına yapıştırılacak etiketleri basmak için bu işlevi kullanabilirsiniz.
- Otorite kontrolü: Kaydedilen kayıtlarda kullanılan yazar, başlık, konu başlığı gibi terimlerin standartlaştırılmasını sağlamak için kullanılır. Örneğin, aynı yazarın farklı yazım şekillerini tek bir şekilde göstermek için bu işlevi kullanabilirsiniz.
Koha kataloglama modülü, kütüphane koleksiyonunu tanımlamak ve erişilebilir kılmak için gerekli olan birçok işlevi sunmaktadır. Bu modülü kullanarak, kütüphane koleksiyonunuzu kolayca yönetebilir ve kullanıcıların ihtiyaç duydukları bilgiye ulaşmalarını sağlayabilirsiniz.
